Tehlikeli maddeleri; taşıyan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan işletmelerin yaptıkları işlemleri, insan sağlığına, diğer canlı varlıklara ve çevreye zarar vermeden, güvenli bir şekilde taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar ve ilgili mevzuat hükümleri kapsamında yapmaları için işletmelere yardımcı olmak amacıyla istihdam edilecek veya hizmet alınacak, yetkilendirilen gerçek kişiyi ifade eder.
2010 yılında ADR ye taraf olan Türkiye 2014 yılı itibariyle Tehlikeli Maddelerin Karayolunda Taşınmasına Hakkında Yönetmelik kapsamında ADR hükümlerini uygulamaya başlamıştır. Bu hükümlerden bir tanesi de Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı zorunluluğu ile ilgilidir. Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında Tehlikeli Madde Taşımacılığı ile ilgili gönderen, paketleyen, dolduran, taşımacı vs. faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur.
Üniversitelerin fen ve mühendislik alanlarından lisans veya tehlikeli madde ve güvenlik programı/bölümü ön lisans mezunu olmak,
Kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçlarından hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmamak,
Yetkili yangın söndürme eğitim merkezlerinden uygulamalı yangın söndürme eğitimine katıldığına dair alınan belgenin aslını ibraz etmek veya noter onaylı suretini sunmak,
TMGDEYB (Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitimi Yetki Belgesi) sahibi eğitim kuruluşlarında, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimine katılarak, tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi tamamlama belgesini almak, bu Tebliğ kapsamında açılacak sınavda başarılı olmak gerekir.
Kesin kayıt formu
Nüfus cüzdanı fotokopisi
Adli sicil kaydı (e-devlet şifresi ile temin edilebilir)
Lisans diploma fotokopisi (Noter onaylı)
2 adet fotoğraf
Tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan ve bir takvim yılı içerisinde net elli ton ve üstü miktarlarda işlem yapan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyette bulunan işletmeler ile toplam araç taşıma kapasitesi elli ton ve üzerinde olan taşımacılık işletmelerinde çalışabilir. İlgili Tebliğ gereğince bir TMGD, en fazla 5 işletmeye danışmanlık yapabilir.
Ayrıca, miktarına bakılmaksızın ADR Bölüm 1.1.3.6.3’te yer alan tablodaki taşıma kategorisi sıfır olan tehlikeli maddelerle iştigal eden ve tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan, gönderen, paketleyen, yükleyen ve dolduran olarak faaliyette bulunan işletmelerde çalışabilir.
(1) Danışmanın asıl görevi, işletmenin başındaki kişinin sorumluluğu altında, yapılan işin gereklilikleri kapsamında en uygun araç ve faaliyetleri belirleyip kullanımını sağlayarak, en güvenli yolla bu faaliyetlerin yönetimini kolaylaştırmaktır.
(2) İşletme içerisindeki faaliyetler göz önüne alındığında, bir danışman başlıca aşağıdaki görevleri yapar:
a) Tehlikeli maddelerin taşınmasında uluslararası anlaşma ve sözleşme (ADR/RID) hükümlerine uyulduğunu izlemek.
b) Tehlikeli maddelerin ADR/RID hükümlerine göre taşınması hususunda işletmeye öneriler sunmak.
c) İşletmenin tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili yıllık faaliyet raporunu, yıl sonu itibariyle ilk üç ay içerisinde hazırlamak ve elektronik ortamında İdare’ye ibraz etmek. Söz konusu yıllık rapor aşağıda belirtilen asgari hususları içerir:
Tehlikeli maddelerin tehlike sınıfı ve özelliklerini.
Tehlikeli maddelerin sınıflarına göre toplam miktarlarını.
ADR/RID Bölüm 1.8.3.6’ya göre işletmede meydana gelmiş kazalarla ilgili düzenlenmiş raporları.
Taşınan tehlikeli maddelerin hangi taşıma türü ile yapıldığını.
ADR’de ön görülen muafiyet kapsamında herhangi bir yük taşınıp taşınmadığı, taşınmış ise miktar ve sınıfı.
Güvenlik danışmanının, işletme için gerek gördüğü ilave güvenlik değerlendirmesini.
ç) Taşınacak tehlikeli maddelerin tespiti yapılarak, bu maddeye ilişkin ADR’deki zorunluluklar ile uygunluk prosedürlerini belirlemek.
d) İşletmenin faaliyet konusu olan tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanacağı taşıma araçları satın alınırken rehberlik etmek.
e) Tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi ve boşaltımında kullanılan teçhizatın kontrolüyle ilgili prosedürleri belirlemek.
f) Ulusal ve uluslararası mevzuat ve bunlarda yapılan değişiklikler hakkında, işletme çalışanlarına göreve yönelik eğitim vermek veya almalarını sağlamak ve bu eğitimin kayıtlarını muhafaza etmek.
g) Tehlikeli maddelerin taşınması, yüklenmesi veya boşaltılması sırasında bir kaza veya güvenliği etkileyecek muhtemel bir olay meydana gelmesi durumunda uygulanacak acil durum prosedürlerini belirlemek, çalışanlara bunlarla ilgili tatbikatları periyodik olarak yaptırmak ve bunların kayıtlarını tutmak.
ğ) Kazaların veya ciddi ihlallerin tekrar oluşmasını önleyecek tedbirlerin alınmasını sağlamak.
h) Alt yüklenicilerin veya üçüncü tarafların seçiminde ve çalıştırılmasında tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili mevzuatın öngördüğü özel şartların dikkate alınmasını sağlamak.
ı) Tehlikeli maddelerin taşınması, doldurulması veya boşaltılmasında yer alan çalışanların, operasyonel prosedürler ve talimatlar hakkında bilgiye sahip olmalarını sağlamak.
i) Tehlikeli malların taşınması, yüklenmesi veya boşaltılmasında muhtemel risklere karşı hazırlıklı olmak için, ilgili personelin farkındalığını artırmaya yönelik önlemler almak.
j) Tehlikeli maddenin sınıfına göre taşıma sırasında taşıtta bulunması gereken doküman ve güvenlik teçhizatlarının taşıma aracında bulundurulmasına yönelik talimatları oluşturmak.
k) ADR/RID Bölüm 1.10.3.2’de belirtilen işletme güvenlik planını hazırlayarak planın uygulanmasını sağlamak.
l) Faaliyetler konusunda eğitim, denetim ve kontrol dâhil yaptığı her türlü işi kayıt altına almak, bu kayıtları 5 yıl süreyle saklamak ve talep edilmesi halinde İdareye ibraz etmek.
m) İşletmede görevi ile ilgili yapacağı denetlemelerde; denetlenen kişi ve işlerle ilgili tarih ve saat belirterek kayıt tutmak.
n) Herhangi bir tehlikenin söz konusu olduğu durumlarda tehlike giderilene kadar yapılan işi durdurmak, tehlikenin giderildiği durumda da işi kendi onayı ile başlatmak ve tehlike giderilene kadar geçen süreçteki her türlü aşamayı işletmeye veya yetkili mercilere yazılı olarak bildirmek.
o) Taşıma aracına yüklenen yükün ADR/RID hükümlerine uygun olarak; paketlenmesi, etiketlenmesi, işaretlenmesi ve yüklenmesiyle ilgili iş ve işlemlere ilişkin prosedürler belirlemek.
(3) TMGD, sorumlu olduğu işletmede taşıma, yükleme veya boşaltma sırasında meydana gelen bir kazanın cana, mala ve çevreye zarar vermesi durumunda; kaza hakkında bilgi toplayarak işletme yönetimine veya İdareye bir kaza raporu verir. Bu rapor uluslararası veya ulusal mevzuat kapsamında işletme yönetimi tarafından yazılması gereken raporun yerini tutmaz.
TMGD sınavı, ADR/RID Bölüm 1.8.3’e uygun, uluslararası anlaşma ve sözleşmeler kapsamında yazılı olarak kitap açık yapılmaktadır.
Sınav 100 puan üzerinden değerlendirmeye tabi tutulur. Sınav sonunda başarılı olabilmek için en az 70 puan almak gereklidir.
Sınav, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Ankara ilinde yapılmaktadır.
TMGD sınavlarında başarısız olan adaylara, bir sonraki sınav döneminden itibaren takip eden 3 sınava girme hakkı tanınır. Bu sınavlarda da başarılı olamayanların TMGD eğitim programlarına yeniden katılmaları gerekir. Girilecek her sınav için sınav ücretinin ödenmesi gerekir. Müracaat ettiği halde sınava girmeyenlerin sınav ücreti iade edilmez.
Bakanlığın yetkilendirdiği eğitim merkezlerinde tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimini alarak Bakanlıkça yapılan sınavda başarılı olmuş kişilere verilen veya ADR üyesi herhangi bir ülkeden alınmış tehlikeli madde güvenlik danışmanı belgesine istinaden düzenlenen sertifikayı ifade eder.
5 yıl süre ile geçerlidir. TMGD’ler, ADR/RID’da yapılan değişiklikler için 2 yılda bir yenileme eğitimini almak zorundadırlar.
(1) TMGD eğitimleri; Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi yetki belgesine sahibi eğitim kuruluşlarında, TMGD Tebliği kapsamında yetkilendirilen tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğiticileri tarafından, tehlikeli maddelerin taşınması konusundaki yürürlükteki mevzuat, taraf olduğumuz uluslararası anlaşma ve sözleşmeler ile AB müktesebatı düzenlemeleri esas alınarak verilir.
(2) ADR tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi asgari 49 ders saati olarak uygulanır. RID, IMDG Kod veya IATA DGR kapsamındaki faaliyetlere ilişkin olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı yetkisini de isteyen adaylar, ayrıca bu modlar için onar ders saati ilaveten eğitim almaları gerekir.
(3) Eğitim kuruluşları tarafından düzenlenecek her bir eğitim programında en fazla 20 kursiyer bulunabilir. Eğitimlerde her bir ders saatinin süresi 50 dakika olacak şekilde, günlük ders programı 3 ders saatinden az, 7 ders saatinden fazla olamaz.
(4) Eğitimde devam zorunludur
(5) Düzenlenecek eğitimlerin müfredatı, aşağıda yer alan asgari ders konularını içermektedir:
a) Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin ulusal mevzuat ile uluslararası anlaşma ve sözleşmeler.
b) Tehlikeli maddelerin sınıflandırılmaları (çözelti ve karışımların sınıflandırma prosedürleri, tehlikeli madde listesinin yapısı, tehlikeli maddelerin sınıfları ve bu sınıflandırmanın prensipleri, taşınan tehlikeli maddelerin yapısı, tehlikeli maddelerin fiziksel, kimyasal ve zehirlilik özellikleri ve benzeri.).
c) Genel ambalajlama, tank ve tank-konteyner kuralları (tip, kod, etiketleme, yapımı, başlangıç ve periyodik muayene ve testler).
ç) İşaretleme, etiketleme, ikaz levhası ve turuncu plakaların takılması kuralları.
d) Taşıma evrakı hakkında bilgiler.
e) Sevkiyat yöntemi ve gönderimdeki kısıtlamalar (tam yük, dökme halinde taşıma, orta boy hacimli konteynerlerde taşıma, konteynerlerde taşıma, sabit veya sökülebilir tanklarda taşıma).
f) Yolcuların taşınması ile ilgili kurallar.
g) Karışık yüklemeye ilişkin yasaklar ve tedbirler.
ğ) Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması kuralları.
h) Taşınan madde miktarlarının sınırlandırılması ve miktar muafiyetleri.
ı) Elleçleme ve istifleme kuralları.
i) Yükleme öncesinde ve boşaltma sonrasında temizleme veya gazdan arındırma kuralları.
j) Araçta bulundurulması gereken belgeler (taşıma evrakı, yazılı talimatlar, araç onay sertifikası, sürücü eğitim sertifikası, özel izin belgesi ve benzeri.).
k) Trafikte araçların seyri ve park etme kuralları.
l) Tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili trafik mevzuatı ve kısıtlamalar.
m) Tahliye işlemleri veya bu işlem sırasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale etme kuralları.
n) Taşıma teçhizatları ile ilgili gereklilikler.
o) Tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili işletmeye yönelik güvenlik planlarının hazırlanması.
ö) Tehlikeli madde kaynaklı bir kazanın, kaza nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ile bu kazaların raporlanması.
p) İşletmeler için hazırlanacak yıllık raporların hazırlanma usul ve esasları.
Bakanlık tarafından yapılacak TMGDE yazılı sınavından 100 puan üzerinden değerlendirmeye tabi tutulur. Adayların bu sınavda başarılı olabilmeleri için en az 80 puan almaları gerekir.
Söz konusu sınava girmek isteyen adaylar, aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerle Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğüne müracaat ederler.
a) Başvuru dilekçesi,
b) T.C. kimlik numarası olan nüfus cüzdanı fotokopisi,
c) Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Sertifikasının sureti (Şimdiye kadar yapılan eğitici sınavları, danışmanlık sınavları ile birlikte yapıldı, 70 ve 79 puan arası alanlar danışman, 80 ve üzeri alanlar hem danışman hem de eğitici oldular.)
ç) Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında; İngilizce, Almanca, Fransızca veya Rusça dillerinden birinden asgari 65 düzeyinde puan aldığını gösteren belge veya dil yeterliği bakımından bu puana denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgenin noter veya idarece onaylı sureti,
d) Kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçlarından hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü bulunmadığına dair yazılı beyan.
a) Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yapılan sınavda başarılı olan adayların, belge ücretinin ödendiğine ilişkin makbuzun aslını, Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğüne ibraz etmeleri gerekmektedir.
b) Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından uygun bulunan adaylar Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğiticisi Belgesi düzenlenerek yetkilendirilir.
Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğiticisi, en fazla 2 eğitim kuruluşunda eğitim verebilir, en fazla 2 işletmeye de danışmanlık hizmeti verebilir.
Kapat
SRC 5 BELGESİ